بسم الله الرحمن الرحیم

معماری زیرساختها واستانداردهای پرونده الکترونیک سلامت تهیه کننده: زهرا زندش zahra1359@yahoo.com دانشکده مهندسی پزشکی- دانشگاه صنعتی امیر کبیر پروژه درس انفورماتیک پزشکی آقای دکتر توحید خواه

معماری معماری عبارت از اصطلاحی است که هم برای فرآیند وهم نتایج تفکر بیرونی وتعیین ساختار کلی , اجزا منطقی و وابستگی های منطقی یک کامپیوتر ، سیستم عامل آن ،یک شبکه یا مفاهیم دیگر ، به کار می رود . معماری عبارت است از قادر سازی متخصصین بالینی برای تصمیم گیری درباره اینکه چه چیزی را ثبت کنند و به چه شکلی آن را ثبت کنند . معماری از درک تنوع ضروری محتوا و شکل پرونده ها پشتیبانی می کند. معماری نه ویژگی یک سیستم است نه هدف آن حرکت به سمت پرونده مراقبت بهداشتی استاندارد شده است.

معماری فناوری اطلاعات(ITA ) معمار ی فناوری اطلاعات را به عنوان مستند سازی ارتباطات بین کارها و فرآیند های مدیریت و فناوری اطلاعات به منظورتضمین موارد زیر توصیف می کند. تنظیم احتیاجات سیستم های اطلاعات با فرآیندهایی که رسالت موسسه را پشتیبانی می کند. کفایت عملی بودن، تکرار اطلاعات و امنیت سیستم اطلاعات به کارگیری و حفظ مجموعه استانداردهایی که موسسه توسط آنها ارزیابی شده و سیستم های جدید را کسب می کند .

پرونده الکترونیک سلامت(EHR) ●هر نوع اطلاعات مربوط به سلامت جسمی یا روانی یا وضعیت یک فرد که در سیستم های الکترونیکی ثبت می شود و برای کسب، انتقال، دریافت، ذخیره، باز یابی، اتصال و دستکاری داده های چند رسانه ای به منظور فراهم کردن مراقبت بهداشتی اولیه و خدمات بهداشتی مربوطه مورد استفاده قرار می گیرد .

معماری پرونده الکترونیک سلامت(EHR ) معماری یک پرونده الکترونیک سلامت مدلی از جنبه های عام ضروری در هر پرونده الکترونیک سلامت است به این منظور که پرونده بتواند قابل ارتباط ، کامل و پرونده ای اخلاقی قانونی مفید و موثر در مراقبت باشد. و در سراسر سیستم ها ، کشورها و در طول زمان یکپارچه باقی بماند .

ارکان پرونده الکترونیک سلامت یک سیستم اطلاعات الکترونیکی است. ● ●ایمن ومحرمانه باشد وبرای افراد مجاز قابل دسترس باشد در هر زمان ومکان قابل دسترس باشد ● از بدو تولد فرد تا پایان عمر وی نگهداری شود● تمام اطلاعات بهداشتی درمانی یک فرد در آن متمرکز شود. ●

الزامات پرونده الکترونیک سلامت 1. جامعیت ارتباط .2 3. قابليت انتقال 4. ايمنی و محرمانگی 5. تحول

تعریف پرونده الکترونیک بیمار(EPR) واژه پرونده الکترونیک سلامت برای توصیف مفهوم پرونده طولانی ● مدت وضعیت سلامت از گهواره تا گور بکار برده می شود ● پرونده الکترونیک بیمار مدرکی است که عمدتا" مراقبتهای دوره ای ارائه شده بوسیله مراکز درمانی را توصیف می کندو در بیمارستان و سایر مراکز ارائه خدمات درمانی مثل واحد های تخصصی و یا مراکز بهداشت ذهنی نیز ایجاد می شود .

Primary Care Electronic Health Record پرونده الکترونیک بیمارستانی خدمات اجتماعی پرونده های مراکز مراقبت اجتماعی مراکز تخصصی

ارائه کنندگان خدمت مراقبت سلامت بررسی وبه روزنمودن پرونده ، ورود دستور، بررسی نتایج و غیره .... راه حل سیستم های بالینی سیستم مدیریت داروخانه سیستم مدیریت رادیو لوژی سیستم مدیریت آزمایشگاهی سایر سستم های فرعی صدور دستورات و درخواستها پروتکل HL7 نتایج و گزارشات

استانداردهاي اصلي مرتبط با معماري پرونده الكترونيك سلامت: پیش استاندارد 12265 استاندارد 13606 استاندارد CORBA استاندراد SGML استاندارد XML استاندارد 7 HL

پیش استاندارد 12265 اين پيش استاندارد اروپايي در صورت پيوستن به استانداردهاي بعدي : شناخت و فهم محتوا و زمينه اطلاعات مراقبت بهداشتي به هر نوعي را به هنگام جابجايي از منشا خود امكان پذير مي كند. مفاهيمي را برا ارجاع مدلهاي اطلاعاتي حوزه مراقبت بهداشتي يا هماهنگي قسمتهاي مختلف فراهم مي كند و با اين مفاهيم چگونگي سازماندهي نمونه هاي اطلاعات ارائه شده در يك پرونده مراقبت بهداشتي را شرح مي دهد. اصول ساختار داده ها را براي استفاده توسط توسعه دهندگان فراهم مي كند.

استاندارد 13606 عناصر اصلي پرونده بيمار كه بوسيله استاندارد 13606 ENV تعريف شده است، عبارتند از: اجزاء معماري بنيادي EHR ، تركيبي را ارائه ميكند كه بعنوان محتواي آن ، موضوع مراقبت EHR رادر بر ميگيرد. اتصال اقلام اطلاعاتي كه تعريف ارتباطات بين دو جز در يك پرونده الكترونيك سلامت را امكان پذير مي كند. تركيبات جز انتخاب شده ، استفاده مجدد از اجزا پرونده را با ايجاد بررسي هاي بيشتر داده هاي اصلي امكان پذير مي كند. اقلام داده ها با يك عامل در يك زمان و مكان خاص بررسي را ممكن مي سازد. آنها انبوهي از اطلاعات را تشكيل مي دهند كه نمي توانند بصورت ايمن توزيع شوند.

استاندارد CORBA این استاندارد از یک معماری باز و زیر ساختی حمایت می کند که برنامه های نرم افزاری کامپیوتری برای کار با یکدیگر در شبکه ها از آن استفاده می کنند . با استفاده از پروتکل استاندارد ، یک برنامه مبتنی بر CORBA روی تقریبا" هر کامپیوتر ، سیستم عامل ، زبان برنامه نویسی شبکه می تواند عملیات بین بخشی انجام دهد.این استاندارد از انواع بسیاری از سیاستهای سخت افزاری ، سیستم های عامل ، زبانهای برنامه نویسی و معماری شبکه پشتیبانی می کند و جهت حذف موانع زبان طراحی شده است .

استاندراد SGML زبان استاندارد نشانه گذاری عمومیت یافته ، یک استاندارد ISO است که قوانینی برای تعیین عناصر درون یک سند متنی ایجاد می کند

استاندارد XML زبان نشانه گذاری قابل بسط (XML ) ، زیر مجموعه SGML است که در استاندارد ISO تعریف شده است . این استاندارد برای تسهیل مبادله مستندات ساخت یافته در سراسر اینترنت طراحی شده است . XML انجام موارد زیر را برای کاربران امکان پذیر می کند : آوردن فایلهای چند گانه با یکدیگر به شکل مستندات مرکب تعیین محل تصاویر الحاقی به فایلهای متنی و شکل مورد استفاده برای کدگذاری هر تصویر . ایجاد فرآیند کنترل اطلاعات برای پشتیبانی برنامه افزودن توصیه های اصلاحی به یک فایل.

استاندارد HL7 HL7 ویژگی هایی را گسترش می دهد که ارتباط نرم افزارهای کاربردی مختلف مراقبت را با یکدیگر امکا پذیر می سازد . گسترده ترین ویژگی مورد استفاده یک استاندارد پیام رسانی است که مبادله داده های کلیدی مجموعه های اداری وبالینی برنامه های نرم افزاری نامتجانس مراقبت بهداشتی را امکان پذیر می سازد. اصطلاح HL7 نشان دهنده این است که پیام در سطح هفتم به بالا ترین سطح مدل ارتباطی ISO برای اتصال داخلی سیستم های باز یعنی سطح کاربرد اشاره دارد

مدلهای معماری پرونده الکترونيک سلامت مدل موضوع گرا که از استاندارد های اروپا منشا گرفته شده است . . در آمریکا ناشی شده است HL7مدل سند گرا که از گروه استاندارد

مدل معماری موضوع گرا : اين سبک توسط پروژه ای به نام پرونده بهداشتی الکترونيکی خوب (GEHR ) ارائه شده است مدل موضوعی GEHR ، مرکزی برای چهار چوب GEHR است .اين مدل ساختارهای داده هایی را تعريف می کند که پرونده الکترونيک سلامت را نمايش می دهد پنج سطح خلاصه در اين مدل عبارتند از : سطح EHR سطح تبادل سطح جستجو سطح محتوا سطح داده ها

1.سطحEHR EHRدر بالاترين سطح قرا ر دارد . ظرفی برای مجموعه ای از تبادلات است .GEHR چهارچوب يک پرونده الکترونيکی متمرکز انفرادی برای بيماران ايجاد نمی کند بلکه پرونده های متعددی ممکن است برای يک بيمار وجود داشته باشد که در تعدادی از موسسات مراقبت بهداشتی مختلف نگهداری شود.

5. سطح داده ها پایین ترین سطح مدل موضوعی GEHR ، انواع داده هاي مناسب برای کدگذاری مقادير هر نوع مدل بالينی شامل سطح ، متن، دوره متن، کمیت ها ، تاريخ ها ، ساعات وغيره را تعريف می کند. سطح داده ای مدل موضوعی GEHR از انواع داده های پايه طرح XML استفاده می کند. طرح XML يک زبان توصيف ساختار مستندات XML است . طرح XML مجموعه ای غنی از انواع داده ها و مفاهیم داده ها برای مستندات XML فراهم می کند. طرح XML به همان منظور زبان تعريف نوع سند ( DTD ) XML به کار می رود، اما غنی تر وقوی تر است . اگرچه تعريف نوع سند مستمرا" وجود خواهد داشت ، طرح XML احتیاجات محدوده وسيعی از برنامه های مبتنی بر داده ها را که از XML استفاده خواهند کرد ، بهتر برآورد می کند.

مدلهای معماری پرونده الکترونيک سلامت مدل موضوع گرا که از استاندارد های اروپا منشا گرفته شده است . . در آمریکا ناشی شده است HL7مدل سند گرا که از گروه استاندارد

مدل معماری سند گرا: سطح سند نوشتاری سطح محتوای بالینی سطح EHR این مدل مبتنی بر SGML است وتوسط مدل کنا(kona) ارائه شده که از یک گروه HL7 در آمریکا ناشی شده است . معماری kona چهار سطح دارد که عبارتند از : سطح سند نوشتاری سطح محتوای بالینی سطح EHR سطح سازمان

سطح سند نوشتاری معماری تمامی سطوح از این سطح مشتق می شود. این سطح به کاربران سطح بالاتر سیستم ها کنند. امکان می دهد که تصاویر را به هم ملحق کنند وپروند ها را با سند سیستم های پرونده پزشکی مدیریت گرا مبادله کنند.

سطح محتوای بالینی این سطح برای تمامی مستندات مورد استفاده در مراقبت بالینی به کار می رود . این سطح مستلزم انعطاف پذیری بر روی محتوا و ساختار است . این سطح نیازمند حداقل نشانه گذاری محتوااست ونشانه گذاری را برای انواع معنی پایه های ) SOAP ) مورد استفاده در مستندات بالینی ، فراهم می کند .

سطح EHR این سطح پرونده الکترونیک سلامت نادیده گرفته می شود وهف آن بر آورده کردن الزامات EHR ، ایجاد و اداره وپردازش پرونده الکترونیک سلامت است .

سطح سازمان این سطح می تواند الزامات حد ومرز جامع ذینفع را به صورت محکم برآورده کند. این سطح مستلزم نشانه گذاری اضافی SGML ، محل خاص یا سازمان خاص است . این سطح جزئیات داده هایی را نشان می دهد که به صورت سنتی برای استفاده در حوزه های خاصی خارج از استفاده کنندگان معمول مراقبت بهداشتی ذخیره شده اند.

نتیجه گیری برای شناخت و ایجاد زیر ساختهای پرونده الکترونیک سلامت افراد در یک سیستم بهداشت ودرمان باید به نوع سیستمهای اطلاع رسانی مراقبت سلامت آن وزیر ساختهای مورد نیاز برای آن توجه کرد و به همین دلیل می توان ادعا نمود که در واقع زیر ساختهای پرونده الکترونیک سلامت همان زیرساختهای مورد نیاز برای سیستمهای اطلاع رسانی مراکز بهداشتی درمانی آن جامعه است ، زیرا که در این بررسی به این نتیجه رسیدیم که پرونده الکترونیک سلامت یکی از اجزاء مهم هر سیستم اطلاع رسانی است . به عنوان بخشی از حرکت به سمت استفاده فزاینده از فناوری اطلاعات در حوزه بهداشت ودرمان باید استفاده گسترده ای از سیستم های پرونده الکترونیک سلامت برای ذخیره وبازیابی اطلاعات ومهمتر از آن مبادله ایمن ووسیع اطلاعات بین این سیستم هابه عمل آید . بنابراین استفاده موفقیت آمیز از سیستم های اطلاعات بالینی مستلزم روش های موثر وایمن برای تبادل محتوای پرونده های الکترونیکی است .